Lada dzień, bo już 1 lipca 2021 r., w życie wejdzie nowy, powszechny obowiązek dotyczący sposobu ogrzewania, który obejmie właścicieli i zarządców budynków. Będą oni musieli zgłosić do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków swoją nieruchomość i wskazać, w jaki sposób jest ogrzewana. Czym jest deklaracja źródeł ciepła? Kogo dotyczy obowiązek zgłoszeniowy? Jak i w jakim terminie należy złożyć deklarację? Jakie są obowiązki gmin związane z ewidencją? Szczegóły w artykule.

Zgłoszenie źródła ciepła – podstawa prawna

Ustawą z dnia 28 października 2020 r. o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz niektórych innych ustaw utworzono Centralną Ewidencję Emisyjności Budynków (CEEB), która ma gromadzić informacje o źródłach ciepła w budynkach na podstawie zgłoszeń ich właścicieli i zarządców. Za jej stworzenie, wdrożenie i prowadzenie odpowiada Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Nowy obowiązek zgłoszeniowy a walka ze smogiem

Wprowadzenie nowego obowiązku ma przysłużyć się walce ze smogiem poprzez stworzenie mapy emisyjności budynków na terenie całego kraju.. Dzięki gromadzeniu danych, lokalne samorządy będą mogły oceniać skalę problemu przestarzałych systemów grzewczych, planować związane z tym wydatki czy brać udział w programach dofinansowania.

Obowiązek zgłoszenia źródła ciepła – od kiedy?

Z dniem 1 lipca br. rozpocznie się przyjmowanie deklaracji o źródłach ogrzewania i spalania paliw. Rejestr, stanowiący część Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB), ma obejmować źródła ogrzewania i spalania paliw do 1 MW, które obecnie nie wymagają zgody ani zgłoszenia.

Kogo dotyczy nowy obowiązek zgłoszeniowy?

Obowiązek złożenia deklaracji o źródle ciepła i spalania paliw spocznie na:

• właścicielach budynków mieszkalnych i niemieszkalnych,
• zarządcach domów wielorodzinnych,
• niektórych właścicielach mieszkań.

W praktyce właściciele mieszkań w budynkach z zarządcą nie będą zobowiązani do złożenia deklaracji. Obowiązek ten będzie spoczywał na zarządcy, który powinien zgłosić wspólne źródło ciepła. Jeśli jednak w danym lokalu funkcjonuje indywidualne źródło ciepła, takie jak na przykład kominek, właściciel będzie musiał dokonać zgłoszenia samodzielnie. Jeśli natomiast nieruchomość ma więcej niż jednego właściciela, wystarczające będzie złożenie deklaracji przez jednego z nich.

W ewidencji gromadzone będą informacje dotyczące przede wszystkim domów mieszkalnych, jednak znajdą się w niej również lokale usługowe i budynki publiczne. Łącznie planowane jest zebranie danych o ok. 6 milionach budynków.

Jakie źródła ciepła podlegają zgłoszeniu?

Obowiązkiem objęte zostaną w wszystkie źródła ciepła, takie jak:

• kocioł gazowy,
• kocioł na paliwo stałe,
• kominek,
• piec kaflowy,
• pompa ciepła,
• sieć ciepłownicza,
• koza,
• kuchnia węglowa,
• ogrzewanie elektryczne,
• kolektor słoneczny,
• instalacja fotowoltaiczna.

Jakie informacje muszą znaleźć się w zgłoszeniu?

Jak wskazuje ustawa o termomodernizacji, deklaracja zgłoszeniowa powinna zawierać następujące informacje:

• imię i nazwisko albo nazwę właściciela lub zarządcy budynku lub lokalu oraz adres miejsca zamieszkania lub siedziby,
• adres zgłaszanej nieruchomości,
• informacje o liczbie i rodzaju eksploatowanych w obrębie nieruchomości źródeł ciepła lub źródeł spalania paliw oraz o ich przeznaczeniu i wykorzystywanych w nich paliwach,
• numer telefonu właściciela lub zarządcy – opcjonalnie,
• adres e-mail – opcjonalnie.

Jak złożyć deklarację o źródłach ogrzewania?

Deklaracje o źródle ciepła będzie można składać na dwa sposoby:

• przez internet – za pośrednictwem systemu teleinformatycznego CEEB,
• w formie papierowej – wypełniony dokument należy wtedy wysłać listem lub złożyć osobiście w urzędzie miasta lub gminy właściwym dla lokalizacji budynku.

W jakim terminie należy zgłosić źródło ciepła?

Na poinformowanie urzędu – drogą elektroniczną lub pisemną – zobowiązane osoby będą miały 12 miesięcy, czyli do 30 czerwca 2022 r.

Uwaga – dla nowo powstałych budynków, a więc oddanych do użytku 1 lipca 2021 r., termin złożenia deklaracji do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków jest krótszy i wynosi jedynie 14 dni od zakończenia budowy lub otrzymania pozwolenia na użytkowanie.

Jakie kary za brak zgłoszenia?

Niezgłoszenie deklaracji zagrożone jest karą – mandatem w wysokości do 500 zł lub grzywną do 5 tys. zł, jeśli sprawa trafi dalej do sądu. Zapominalscy mogą uniknąć kary, jeżeli przed interwencją urzędową złożą tzw. czynny żal.

Nie przewiduje się natomiast sankcji za podanie nieprawidłowych danych. Będę one weryfikowane, a następnie aktualizowane w systemie na podstawie informacji przekazanych przez osoby dokonujące inwentaryzacji budynku – na przykład kominiarza lub inspektora ochrony środowiska.

CEEB a obowiązki gmin związane ze spisem źródeł ciepła

Wdrożenie systemu deklaracji o sposobie ogrzewania rodzi dodatkowe obowiązki dla gmin.

Wójt, burmistrz lub prezydent miasta wprowadzać będzie do ewidencji dane i informacje zawarte w deklaracji z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego obsługującego ewidencję. Musi dokonać tego w następujących terminach:

• 30 dni od dnia otrzymania deklaracji w postaci pisemnej – dotyczy nowo powstałych budynków wyposażonych w źródła ciepła lub spalania paliw,

• 6 miesięcy od dnia otrzymania deklaracji w postaci pisemnej – dotyczy starych źródeł ciepła lub spalania paliw.

Podsumowanie

Do wejścia w życie nowego obowiązku pozostał zaledwie moment, tymczasem wiele osób nie wie o jego istnieniu ani o karach za niezłożenie zgłoszenia. Na szczęście deklaracja o źródłach ciepła dotycząca istniejących budynków będzie mogła zostać złożona w czasie 12 miesięcy od wejścia w życie przepisów.